ویروس ها Viruses :
تا اواخر قرن نوزدهم اصطلاح ویروس های پالایه پذیر برای مشخص کردن عوامل عفونی که از پلایه های
عبور دهنده ی باکتری ها ، قارچ ها و پروتوزوئر ها می گذراند اطلاق می شد . چند سال بعد اصطلاح پالایه
پذیر حذف شد و کلمه ی ویروس ( به معنی سم ) اختصاصا به عوامل عفونی پالایه پذیر غیر قابل روئیت با
میکروسکوپ معمولی اطلاق گردید .
طی دهه ی اول قرن بیستم اغلب دانشمندان عقیده داشتند که ویروس ها عوامل عفونی مشخصی هستند که فقط
از نظر اندازه با سایر میکروب ها تفاوت پیدا می کنند معهذا ، بزودی کشف گردید که ویروس ها روش خاص
خود را برای تولید مثل دارند و ترکیب شیمیایی آن مشخص می باشد .
ویروس ها کوچکترین و ساده ترین موجودات زنده ای اند که انگل اجباری درون سلولی هستند .ویروس ها
فقط در موجود زنده کشت می شوند و در مواد بی جان رشد نمی کنند .
یک موجود زنده دارای یک سری ویژگی هایی است که شامل : متابولیسم ، تنفس ، تغییر پذیری ، تکثیر ،
پاسخ به تحریکات محیطی ، رشد و نمو و ... می باشد .
ویروس ها فقط دارای تکثیر و تغییر پذیری از بین ویژگی های موجودات زنده هستند .
میزبان ویروس ها :
میزبان ویروس عبارتست از گونه هایی از میزبان که ویروس بتواند آنها را آلوده کند . ویروس ها فقط در
درون گونه های خاصی تکثیر پیدا می کنند .و از این رو آنها را به سه گروه اصلی به نام ویروس های حیوانی
، ویروس های باکتریایی ( باکتریوفاژ ها ) ، و ویروس ها ی گیاهی تقسیم می کنند . در هر رده ، هر نوع
ویروس معمولا سلول های گونه ی خاصی را می تواند آلوده کند .
ساختمان ویروس ها :
ویروس یک ساختمان نوکلئو پروتئینی ساده دارد .که شامل پروتئین و اسید نوکلوئیک است .
ویروس بر خلاف موجودات دیگر یا دارای DNA است یا RNA و هر دوی آنها را نمی تواند با هم داشته
باشد .
ویروس ها چرخه ی زندگی خاص خودشان را دارند و فقط این چرخه درون سلول زنده اتفاق می افتد . اجزای
ویروس هنگام تکثیر از هم می پاشد و به صورت اسید نوکلئیک برهنه در می آید .و بعد درون سلول مخزن
ژنتیکی خود را می سازد. ویروس ها تنها موجودات زنده ای هستند که صفات را بوسیله ی RNA به نسل بعد
منتقل می کند .
اندازه ی ویروس ها :
اندازه ی ویروس ها اول بار با روش پالیدن از پالایه های واجد منافذی با قطر معینی تخمین زده شده است .
امروزه اندازه ی ویروس ها با اولتراسانتریفوگاسیون و میکروسکوب الکترونی نیز تعیین می گردد و در بین
این روش ها میکروسکوپ الکترونی نتایج دقیق تری را ارائه می دهد .گرچه ویروس ها از نظر اندازه
متفاوتند ولی اکثرا فوق العاده کوچکتر از باکتری ها هستند . ( برخی از انواع درشت تر نظیر ویروس آبله
تقریبا به اندازه ی برخی از میکروب های کوچک نظیر مایکو پلاسما ، ریکتسیا ها و کلامیدیا ها می باشند ) .
قطر ویروس ها بین 20 تا 300 نانو متر می باشد .
مقایسه اندازه چند نوع ویروس با یک باکتری